Na današnji dan 1973. godine prestalo je da kuca srce Milunke Savić, srpske junakinje iz Balkanskih i Prvog svetskog rata, najodlikovanije žene u istoriji ratovanja i jedne od najistaknutijih ličnosti u srpskoj istoriji.
O njenoj biografiji i junaštvu raspredalo se naširoko. Mnogi detalji se svake godine iznova prepričavaju, pogotovo na godišnjicu njenog rođenja, smrti ili bitaka iz oslobodilačkih ratova 1912-1918.
U moru "filmskih" priča, od prerušavanja u muškarca, preko bombaških akcija u Kolubarskoj bici '14, brojnih ranjavanja, odbijanja francuske vojne penzije, najviše se ističe ona koja je u punom obimu predstavila Milunkinu humanost.
Godine 1916. tokom bitke na Crnoj reci, Milunka Savić je sama zarobila 23 bugarska vojnika. Bici je prethodilo povlačenje preko Albanije i reorganizacija iscrpljene i desetkovane srpske vojske.
Foto: Vikipedija
Nakon konsolidacije redova, srpska vojska je priključena savezničkim snagama na Solunskom frontu. Prvi susret sa neprijateljem po izgnanstvu iz otadžbine usledio je na Kajmakčalanu u jesen '16.
Pročitajte još
Nakon krvavih borbi Srbi su odškrinuli "kapiju otadžbine" i kročili na tlo svoje zemlje. Goneći neprijatelja po dubini teritorije, srpske trupe su ukrstile bajonete sa bugarskim na Crnoj reci, koja je ocrnila mnoge srpske porodice.
I pored velikih gubitaka nastalih prilikom juriša na neprijateljske položaje, u Milunki nije bilo osvetničkog nagona. Ona je prišla bugarskom rovu, iznenadila stražara na spavanju i upozorila ga da su opkoljeni, te da u eventualnom napadu nemaju šanse da prežive.
Prestravljen, rekao je da će se dogovoriti sa drugovima iz čete o predaji, ali da neko mora da odvrati pažnju njihovom komandantu, koji ne bi imao milosti prema dezerterima.
Foto: Vikipedija
Taj zadatak je preuzela Milunka koja mu je prišla i predstavila se kao devojka iz Kruševca koja želi da se preda, jer se uželela roditelja, dodavši da su i mnogi njeni saborci spremni na predaju.
Za to vreme, Bugari su prelazili na srpsku stranu. NJih 23 se predalo. U jednom trenutku, komandant je "namirisao" prevaru - dok se Milunka povlačila, sa bugarske strane se pripucalo i jedan metak ju je ranio.
Na svu sreću, uspela je da izbegne zarobljavanje i vrati se na srpske položaje, gde su je čekali zarobljenici.
Na kantaru žrtava Prvog svetskog rata izbrojano je 15 miliona života. Zahvaljujući plemenitosti Milunke Savić, taj spisak je kraći za 23 imena.
Veliki rat je u prvi plan istakao velike patnje, ali i velike ljude. Jedno od najvećih među njima, piše se Milunka Savić...
BONUS VIDEO:
Za još vesti zapratite nas na našoj zvaničnoj Fejsbuk stranici - budimo "na ti".
Nova dimenzija novosti, vaš "Nportal.rs".
